MODEL FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNY JAKO INTEGRATOR PLANOWANIA STRATEGICZNEGO I PRZESTRZENNEGO
Konieczność integracji planowania strategicznego i przestrzennego była od wielu lat przedmiotem licznych sygnałów płynących z poziomu lokalnego do odpowiedzialnych za rozwój i wydatkowanie środków pomocowych ministerstw. Gminy (zwłaszcza te największe) wskazywały, iż system planowania przestrzennego nie radzi sobie z żywiołowo przebiegającymi procesami urbanizacji, jest narzędziem zbyt słabym oraz posiadającym zbyt dużo luk. Dlatego w nowym ujęciu prawnym strategie na poziomie lokalnym mają być sporządzane z wykorzystaniem zintegrowanego podejścia, a rozwój ma być kształtowany równocześnie w sferze:
- ładu przestrzennego (planowanie przestrzenne),
- ładu społecznego (planowanie społeczne i polityczno-instytucjonalne),
- ładu gospodarczego (planowanie gospodarcze),
- ładu środowiskowego (planowanie środowiskowe - tzw. usługi ekosystemowe, w uproszczeniu takie bez których człowiek nie może/nie powinien funkcjonować)
Model funkcjonalno-przestrzenny (gmina, obszar funkcjonalny) stanowi ilustrację założeń ukierunkowanej terytorialnie polityki rozwoju. Przedstawia długookresową strategiczną wizję rozwoju gminy (obszaru funkcjonalnego) wynikającą z uwarunkowań związanych z jej położeniem, trendami rozwojowymi (zarówno globalnymi – np. demograficznymi, klimatycznymi czy technologicznymi, jak i tymi specyficznymi dla gminy) oraz kierunki zmian oczekiwanych w wyniku realizacji strategii. Więcej o sposobach wdrażania tego modelu w analizie Grzegorza Romana, doradcy sektorowego ds. urbanistyki i komunikacji Związku Miast Polskich.