Czas pracy kierowców samochodów osobowych – zmiany 2022 r.

Pod koniec stycznia 2022 r. ukazała się w Dz. U. dosyć istotna zmiana ustawy o czasie pracy kierowców, obejmująca również kierowców samochodów osobowych, wiążąca się z prowadzeniem ewidencji czasu pracy i w bardzo istotny sposób wpływająca na podróże służbowe kierowców. Mówiąc o czasie pracy kierowców zwykle myśli się o kierowcach większych pojazdów. Problematyczna w praktyce jest jednak również kwestia organizacji czasu pracy tych pracowników, którzy prowadzą mniejsze pojazdy - do 3,5 tony (pojazdy dostawcze, samochody osobowe, minibusy). Do tej grupy kierowców znajdują zastosowanie, w zakresie czasu pracy, zarówno przepisy ustawy o czasie pracy kierowców – ale z pewnymi wyłączeniami – jak i Kodeksu pracy. Tworzy to często dosyć skomplikowaną sytuację, na którą nakłada się jeszcze specyfika pracy kierowców połączona ze znaczną nieprzewidywalnością czasu przejazdu i godzin pracy.

Na szkoleniu zostaną omówione ogólne zasady dot. czasu pracy kierowców wraz z przytoczeniem norm, systemów, rozkładów i okresów rozliczeniowych oraz zmiany wprowadzone ustawą i ich wpływ w zakresie podróży służbowych. Prowadzący wskaże również możliwe i korzystne zapisy regulaminu pracy dotyczące czasu pracy kierowców.

• Omówienie przepisów odrębnych dotyczących czasu pracy kierowców samochodów osobowych.
• Zakres zastosowania wobec nich przepisów ustawy o czasie pracy kierowców i Kodeksu pracy oraz przepisów odrębnych (np. ustawy o pracownikach samorządowych).
• Omówienie zmian wprowadzone ustawą z 26.01.2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Z 2022 r., poz. 209) w zakresie, jaki może objąć kierowców samochodów osobowych.
• Omówienie zapisów w regulaminie pracy dotyczących czasu pracy kierowców.

1. Przepisy regulując czas pracy kierowców:

• Rozporządzenie 561 czy ustawa o czasie pracy kierowców?
• zakres zastosowania ustawy o czasie pracy kierowców – wyłączenia,
• kodeks pracy stosowany w zakresie nieuregulowanym ustawą o których pracowników stosujemy przepisy ustawy o czasie pracy kierowców – kto jest kierowcą w rozumieniu ustawy?

2. Podstawowe pojęcia dotyczące czasu pracy:

• odrębna od kodeksowej definicja czasu pracy kierowców,
• okresy pozostawania kierowcy w dyspozycji w czasie pracy i poza czasem pracy – kiedy wliczamy do czasu pracy, a kiedy do czasu dyżuru,
• normy czasu pracy dobowa, przeciętnie tygodniowa,
• okresy rozliczeniowe czasu pracy,
• ustalenie systemów, rozkładów i okresów rozliczeniowych czasu pracy,
• pojęcie doby pracowniczej, konsekwencje praktyczne obowiązywania definicji doby pracowniczej,
• indywidualne rozkłady czasu pracy kierowców (różne godziny rozpoczynania i kończenia pracy) – możliwość wprowadzenia, konsekwencje stosowania.

3. Rozkłady i harmonogramy czasu pracy:

• harmonogramy czasu pracy,
• brak obowiązku tworzenia harmonogramów czasu pracy przy niektórych rodzajach przewozów,
• zasady tworzenia harmonogramów i najczęściej występujące błędy.

4. Minimalny odpoczynek dobowy i tygodniowy:

• odpoczynek dobowy,
• czy możliwe jest skrócenie odpoczynku dobowego kierowcy?,
• odpoczynek tygodniowy,
• w jaki sposób odpoczynek musi być zapewniony?; pojęcie tygodnia, w jakim zapewnia się odpoczynek.

5. Zmiany w zakresie podróży służbowych

• odrębna definicji podróży służbowej po zmianach w ustawie o czasie pracy kierowców od 2.2.2022 r.,
• wyjazdy krajowe i zagraniczne – kiedy podróż służbowa, które wyjazdy nie są podróżami służbowymi.

6. Praca w godzinach nadliczbowych:

• pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych,
• limity godzin nadliczbowych kierowcy,
• polecenie pracy w godzinach nadliczbowych,
• nadgodziny dobowe i średniotygodniowe,
• nadgodziny w okresie pomiędzy dobami pracowniczymi,
• nadgodziny przy pracy w niedziele, święta i w dniach wolnych od pracy,
• nadgodziny w podstawowym i równoważnym systemie czasu pracy.

7. Praca w dniu wolnym od pracy wynikającym ze stosowania zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, praca w niedziele i święta – zasady rekompensaty.

8. Ewidencjonowanie czasu pracy kierowcy – zmiany od lutego 2022 r.! Zmiany dotyczą sposobu prowadzenia ewidencji i okresu jej przechowywania.

9. Obowiązkowa informacja dotycząca czasu pracy.

10. Możliwe i korzystne zapisy regulaminu pracy dotyczące czasu pracy kierowców:

• wyodrębnienie w regulaminie pracy kierowców,
• zapisy dotyczące pracy w niedziele i święta,
• system równoważny, indywidualny rozkład, wyłączenie stosowania harmonogramów – czy taki „zestaw” regulacji można zastosować i co może dawać pracodawcy?

Pracownicy działów kadrowych, kierownicy jednostek szczególnie tych w których zatrudnieni są kierowcy do poruszania się samochodami osobowymi (zakładów komunalnych, straży miejskich), kierownicy średniego szczebla odpowiedzialni za rozliczanie czasu pracy kierowców.

Prawnik specjalizujący się w prawie pracy i ubezpieczeniach społecznych. Autor i współautor ponad 60 książek i trzech tysięcy artykułów z zakresu tej tematyki. Autor m.in. komentarzy do ustawy o pracownikach samorządowych i ustawy o służbie cywilnej, książek dotyczących czasu pracy Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 5 tys. godzin szkoleniowych).