Dochód, rodzinny wywiad środowiskowy i realizacja programu posiłek w szkole i w domu – aktualne przepisy i praktyczne zastosowanie

Podczas proponowanego szkolenia kompleksowo przeanalizujemy zagadnienia z zakresu najnowszych zmian w przepisach prawa obowiązujących od września i października 2024 r., a także od stycznia 2025 r.
Krok po kroku prześledzimy:
• Kryteria dochodowe i kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
• Procedury przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych.
• Zasady realizacji programu rządowego „Posiłek w szkole i w domu”.
Wskażemy zasady prawidłowego wdrażania najnowszych zmian przepisów, a także ich wpływ na dotychczasową praktykę jednostek pomocy społecznej. Podpowiemy rozwiązywania problematycznych sytuacji z zakresu pomocy społecznej. Wszystkie prezentowane zagadnienia omawiać będziemy w odniesieniu do praktycznych przykładów z praktyki.

• Przygotowanie do wdrożenia zmian w przepisach obowiązujących od 2024/2025 roku.
• Podniesienie wiedzy o najnowszych regulacjach dotyczących kryteriów dochodowych i kwot świadczeń.
• Poznanie zasad ustalania dochodu oraz procedur wywiadów środowiskowych.
• Podniesienie umiejętności realizowania programu „Posiłek w szkole i w domu”.
• Poznanie wyjaśnień najczęściej występujących problemów w zakresie m.in. obliczania dochodu, przyznawania posiłków czy rozliczania nienależnie pobranych świadczeń.
• Otrzymanie obszernych materiałów szkoleniowych, w tym prezentacji i skryptu z przedstawieniem przepisów prawa dotyczących tematyki szkolenia, orzecznictwa administracyjnego oraz praktycznymi rozwiązaniami problemów np. dotyczącymi dowozów posiłku, nienależnego pobrania świadczenia, kontroli porozumień dotyczących realizacji programu „Posiłek w szkole i w domu”, a także przykładów decyzji administracyjnych, w tym miedzy innymi dotyczących zmiany wysokości zasiłku stałego w związku ze zmianą przepisów prawa, zmiany odpłatności za DPS w związku ze zmianą wysokości zasiłku stałego, w sprawach programu „Posiłek w szkole i w domu” (świadczenia pieniężne, rzeczowe, posiłek).
• Uzyskanie odpowiedzi na między innymi następujące pytania:
- Co oznacza dochód w pomocy społecznej?
- Jakie źródła dochodu należy uwzględniać w sprawach pomocy społecznej?
- Co wliczać, a czego nie wliczać do dochodu, np. ekwiwalenty za deputaty węglowe, diety z delegacji, alimenty potrącane przez komornika?
- Jak ustalić dochód z działalności gospodarczej przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, a jak przy opodatkowaniu ryczałtem?
- Czy dochód z dzierżawy gruntów rolnych lub gospodarstwa oddanego w zamian za rentę/emeryturę jest traktowany tak samo jak dochód z hektarów przeliczeniowych?
- Jak zmiana dochodu powyżej 10% kryterium dochodowego wpływa na prawo i wysokość zasiłków oraz odpłatność za świadczenia?
- Czy ww. zmiana dochodu ma być jednorazowa czy może to być kilka zmian następujących po sobie?
- Jakie zmiany w kryteriach dochodowych i wysokości świadczeń obowiązują od stycznia 2025 roku?
- Jak wdrożyć zmiany w praktyce, np. przy ustalaniu wysokości zasiłku stałego, odpłatności za DPS, usług opiekuńczych oraz prawa do świadczeń w programie „Posiłek w szkole i w domu”?
- Jakie zmiany dotyczące przeprowadzania wywiadów środowiskowych weszły w życie we wrześniu i październiku 2024 r.?
- Kto ma prawo przeprowadzać rodzinny wywiad środowiskowy?
- Które części wywiadu środowiskowego można przeprowadzić w zakładzie leczniczym, DPS, ośrodku wsparcia np. ŚDS?
- Jak przeprowadzić wywiad z osobą, której stan zdrowia nie pozwala uzyskać niezbędnych informacji, dokumentów i własnoręcznego podpisu?
- Czy osoba może potwierdzić ustalenia w wywiadzie środowiskowym odbiciem odcisku palca?
- Jakie ustalenia są kluczowe dla planowania pomocy i formułowania wniosków?
- Jak aktualizować wywiad środowiskowy?
- Jakie są najczęstsze błędy przy sporządzaniu wywiadów?
- Kto jest uprawniony do korzystania z programu „Posiłek w szkole i w domu”?
- Jak realizować świadczenia pieniężne, rzeczowe oraz zapewniać gorący posiłek przewidziany w programie „Posiłek w szkole i w domu”?
- Co oznacza „jeden gorący posiłek”? Czy chodzi o pełne danie, czy tzw. wsad do kotła?
- Czy dowóz posiłków uwzględnić w decyzji przyznającej posiłek z programu?
- Jakie są procedury postępowania w przypadku pomocy doraźnej?
- Jak zawierać porozumienia z dostawcami posiłków, szkołami i przedszkolami i kontrolować ich realizację?
- Czy można finansować posiłki dla obywateli Ukrainy?
- Jak rozliczać i dochodzić zwrotu poniesionych wydatków na świadczenia określone w programie „Posiłek w szkole i w domu”?
- Co i jak zrobić w przypadku nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych z programu?

1. Dochód w pomocy społecznej – definicje, zasady, praktyka:
• Podstawy prawne i definicje.
• Co oznacza dochód w pomocy społecznej?
• Jakie są podstawowe zasady ustalania dochodu?
• Utrata dochodu jako wyjątek od zasady ustalania dochodu na podstawie dochodów z poprzedzającego miesiąca.
• Które składniki dochodu uwzględniać, a których nie wliczać? Koszty uzyskania przychodu, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
• Alimenty: bieżące czy zaległe?
• Alimenty potrącane przez komornika.
• Alimenty na poczet funduszu alimentacyjnego.
• Diety, ekwiwalenty i inne świadczenia. Czy diety z delegacji są wliczane do dochodu? Ekwiwalenty za deputaty węglowe.
• Dochód z użytków rolnych: hektary przeliczeniowe, dzierżawa gruntów, gospodarstwa oddane w zamian za rentę/emeryturę.
• Dochód z działalności gospodarczej.
• Obliczenia przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych i ryczałcie.
• Dochód jednorazowy przekraczający pięciokrotność kryterium dochodowego.
• Jednorazowy dochód należny za dany okres.
• Jak prawidłowo dokumentować dochód?
• Zmiana dochodu a świadczenia z pomocy społecznej
• Co oznacza zmiana dochodu powyżej 10% kryterium dochodowego?
• Czy zmiana dochodu musi być jednorazowa, czy może obejmować kilka następujących po sobie okresów?
• Wpływ zmiany wysokości dochodu na zasiłki stałe, zasiłki okresowe i odpłatność za świadczenia niepieniężne.
• Czy można zmienić decyzję ustalającą odpłatność za DPS ze skutkiem wstecznym od wystąpienia zmiany dochodu?
2. Zmiana kryteriów dochodowych od stycznia 2025 r.
• Nowe kwoty kryteriów dochodowych i świadczeń pieniężnych.
• Przykłady praktyczne:
- Jak zmiana przepisów wpływa na prawo i wysokość zasiłku stałego?
- Zmiana odpłatności za DPS i usługi opiekuńcze.
- Ustalenie prawa do świadczeń z programu „Posiłek w szkole i w domu”.
3. Rodzinny wywiad środowiskowy i jego aktualizacja:
• Cel i adresaci rodzinnego wywiadu środowiskowego.
• Kluczowe znaczenie wywiadu środowiskowego w sprawach pomocy społecznej.
• Obligatoryjne załączniki do rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz inne oświadczenia lub dokumenty, których można się domagać się w celu potwierdzenia okoliczności sprawy, które mają wpływ na prawo do świadczeń.
• Konsekwencje prawne odmowy przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.
• Wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania, pobytu, zakładzie leczniczym, DPS, ośrodku wsparcia.
• Jak postępować, gdy osoba nie może podpisać dokumentów lub potwierdzić ustaleń?
• Czy możliwe jest użycie odcisku palca jako potwierdzenia ustaleń?
• W jakich przypadkach aktualizacja wywiadu jest obowiązkowa?
• Przedstawienie stwierdzonych najczęstszych błędów popełnianych przy przeprowadzaniu i dokumentowaniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
• Zmiany dotyczące przeprowadzania wywiadów obowiązujące od września i października 2024 r.
4. Program „Posiłek w szkole i w domu” – realizacja w praktyce:
• Kto jest uprawniony do korzystania z programu?
• Jakie zasady i przepisy obowiązują przy udzielaniu świadczeń z programu?
• Udzielanie pomocy w ramach programu.
- Świadczenia pieniężne na zakup posiłku lub żywności.
- Świadczenia rzeczowe – produkty żywnościowe.
- Zapewnienie posiłku.
- Udzielanie pomocy doraźnej.
• Współpraca z podmiotami realizującymi program. Jak zawierać i kontrolować porozumienia z dostawcami posiłków, szkołami i przedszkolami?
• Dochodzenie zwrotu świadczeń i rozliczenia nienależnych świadczeń:
- Jak postępować w przypadku nienależnie pobranych świadczeń?
- Jak dochodzić zwrotu poniesionych wydatków?
5. Podsumowanie szkolenia. Sesja pytań i odpowiedzi.

Pracownicy socjalni, kierownicy jednostek organizacyjnych pomocy społecznej OPS/ CUS oraz osoby odpowiedzialne za przygotowanie decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej.

Absolwentka studiów doktoranckich z zakresu socjologii, praktyk z ponad 20 - letnim stażem zawodowym w pomocy społecznej oraz administracji publicznej. Posiada wieloletnie doświadczenie w pracy na stanowisku nauczyciela Kolegium Pracowników Służb Społecznych. Od ponad 12 lat prowadzi kursy i szkolenia dla kadr pomocy społecznej. Stale odnosi swoje kwalifikacje i kompetencje zawodowe. Ekspertka funduszy unijnych w obszarze włączenia społecznego. Autorka ogólnopolskich publikacji dedykowanych pracownikom samorządowym, w szczególności pomocy społecznej. Udzieliła ponad 4500 odpowiedzi w serwisie informacji prawnej. Konsultantka merytoryczna wybranych ośrodków pomocy społecznej i jednostek samorządowych.